📜حکمت ۲
«أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ،
وَ رَضِيَ بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ،
وَ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَيْهَا لِسَانَه.»
🔹 هر کس طمع ورزی کند، خود را خوار ساخته؛
🔹 هر کس رنج و ناراحتیهایش را بیهوده بازگو کند، به ذلت خود راضی شده؛
🔹 و هر کس زبانش را بر خویش حاکم سازد، نزد دیگران خوار و ذلیل گردد.
📌 📖 سه رذیله اخلاقی و پیامدهای تحقیرآمیز آنها
1️⃣ طمع؛ سرچشمه خوارشدن
طمع به زبان ساده یعنی لذت نبردن از داشته ها و ناسپاسی نسبت به نعمت ها، اینگونه افراد هیچ وقت از شرایط فعلی خود لذت نمی برند زیرا دائماً نگاهشان به نیمه ی خالی لیوان است.
طمع باعث میشود انسان برای رسیدن به خواستههایش دست نیاز به دیگران دراز کند و عزت نفس خود را از دست بدهد. نقطه مقابل طمع، قناعت است که عزت و کرامت میآورد.
گر جهان را پر در مکنون کنند***روزی تو چون نباشد چون کنند
بر سر هر لقمه بنوشته عیان***که فلان بن فلان بن فلان
هین توکل کن ملرزان پا و دست***رزق تو بر تو زتو عاشق تر است
2️⃣ فاش کردن مشکلات نزد دیگران
بیدلیل بازگو کردن دردها و مشکلات به دیگران، مخصوصاً کسانی که توان حل آن را ندارند، باعث خوار شدن انسان میشود. شکایت بیمورد عزت نفس را نابود می کند و انسان را در مقابل دیگران ضعیف جلوه می دهد.
3️⃣ کنترلنکردن زبان
بخش سوم این حکمت به انسان هایی اشاره می کند که احساسات بر عقل آن ها غلبه دارد و قبل از فکر کردن حرف می زنند. این دسته از افراد کنترلی بر روی زبان خود ندارند؛ یکی از نشانه های اینگونه افراد این است که دائم از گفته خود پشیمانند و مجبور می شوند عذرخواهی کنند.
✅ این سه رفتار، عامل ذلت انساناند و امام علی(ع) ما را از آنها به شدت برحذر میدارد.